เมนู

9. อุปนิสสยปัจจัย


[832] 1. นิยยานิกธรรม เป็นปัจจัยแก่นิยยานิกธรรม ด้วย
อำนาจของอุปนิสสยปัจจัย

มีอย่างเดียว คือที่เป็น ปกตูปนิสสยะ ได้แก่
ปฐมมรรค เป็นปัจจัยแก่ทุติยมรรค ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
ฯลฯ ตติยมรรค เป็นปัจจัยแก่จตุตถมรรค ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย.
2. นิยยานิกธรรม เป็นปัจจัยแก่อนิยยานิกธรรม ด้วย
อำนาจของอุปนิสสยปัจจัย

มี 3 อย่าง คือที่เป็น อารัมมณูปนิสสยะ อนันตรูปนิสสยะ และ
ปกตูปนิสสยะ
ที่เป็น ปกตูปนิสสยะ ได้แก่
พระอริยะทั้งหลาย เข้าไปอาศัยมรรคแล้ว ยังสมาบัติที่ยังไม่เกิด ให้
เกิดขึ้น, เข้าสมาบัติที่เกิดขึ้นแล้ว, พิจารณาเห็นสังขารทั้งหลาย โดยความ
เป็นของไม่เที่ยง ฯลฯ
มรรค เป็นปัจจัยแก่อัตถปฏิสัมภิทา, แก่ธัมมปฏิสัมภิทา, แก่นิรุตติ-
ปฏิสัมภิทา, แก่ปฏิภาณปฏิสัมภิทา, แก่ฐานาฐานโกสัลละ ของพระอริยะ
ทั้งหลาย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย.
มรรค เป็นปัจจัยแก่ผลสมาบัติ ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย.
3. อนิยยานิกธรรม เป็นปัจจัยแก่อนิยยานิกธรรม
ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย